Polowanie czas zacząć…
Hubertus to święto myśliwych, organizowane na początku sezonu jesienno-zimowego. W Polsce kult św. Huberta sięga XVIII wieku. W czasach II Rzeczypospolitej, inicjatorem polowań hubertowskich w Spale był prezydent Ignacy Mościcki. Do dziś w polskiej tradycji łowieckiej w dniu 3 listopada organizowane są tzw. hubertowiny, czyli polowania zbiorowe o charakterze szczególnie uroczystym, z zachowaniem historycznych wzorców i ceremoniałów.
Więcej...
Święci patroni w życiu mieszkańców wsi polskiej (obchody październikowe)
Postaci chrześcijańskich świętych odgrywały znaczącą rolę w życiu mieszkańców wsi polskiej. W dni, w których byli czczeni wyznaczały terminy rozpoczęcia lub zakończenia prac polowych i gospodarskich. Uważano ich za pośredników pomiędzy światem ludzkim a boskim w ważnych sprawach, jak obrona przed klęskami żywiołowymi i zarazami. Powierzano im również codzienne troski i zmartwienia. Byli stawiani za wzór do naśladowania dla wiernych.
Domowi uzdrowiciele, znachorzy, zielarze - ich znaczenie dla mieszkańców dawnej wsi polskiej
Pomimo przełomu jaki nastąpił w polskiej medycynie w 2. połowie XVIII wieku mieszkańcy wsi, z różnych przyczyn, bardzo rzadko korzystali z fachowej opieki medycznej. Swoje zdrowie oddawali w ręce domowych uzdrowicieli, znachorów i zielarzy.
Święci patroni w życiu mieszkańców wsi polskiej (obchody wrześniowe)
Postaci chrześcijańskich świętych odgrywały znaczącą rolę w życiu mieszkańców wsi polskiej. W dni, w których byli czczeni wyznaczały terminy rozpoczęcia lub zakończenia prac polowych i gospodarskich. Uważano ich za pośredników pomiędzy światem ludzkim a boskim w ważnych sprawach, jak obrona przed klęskami żywiołowymi i zarazami. Powierzano im również codzienne troski i zmartwienia. Byli stawiani za wzór do naśladowania dla wiernych.
Orzeł i jego symbolika
Symbolika orła nie jest jednoznaczna. Ptak ten jest jednocześnie postrzegany jako okrutny i bezlitosny drapieżnik, a także jako wyjątkowo odważny i szlachetny ptak królewski. Stary Testament uznaje orła za zwierzę nieczyste i stawia go na równi z sępem, symbolem pazerności i chciwości.
Orka i siew w cyklu obrzędowo-gospodarczym
W dawnej wsi polskiej pory roku rozpoczynały się o kilka tygodni wcześniej niż w kalendarzu gregoriańskim. Wiązało się to ze zmianami zachodzącymi w świecie przyrody, cyklem prac gospodarczych, zwyczajami i wierzeniami. Właściwie każdej czynności przypisywano wówczas jakieś szczególne znaczenie.
Czas zbioru plonów – czas świętowania
Żniwa były niegdyś prawdziwym świętem na polskiej wsi. Ich sakralny charakter uzewnętrzniał się w szeregu zwyczajów, wzorów zachowań i czynności obrzędowych. Były ukoronowaniem pracy rolnika i zapowiedzią poprawy ich bytu.
Święci patroni w życiu mieszkańców wsi polskiej (obchody sierpniowe)
Postaci chrześcijańskich świętych odgrywały znaczącą rolę w życiu mieszkańców wsi polskiej. W dni, w których byli czczeni wyznaczały terminy rozpoczęcia lub zakończenia prac polowych i gospodarskich. Uważano ich za pośredników pomiędzy światem ludzkim a boskim w ważnych sprawach, jak obrona przed klęskami żywiołowymi i zarazami. Powierzano im również codzienne troski i zmartwienia. Byli stawiani za wzór do naśladowania dla wiernych.
Zioła z ogródka Matki Bożej
Najświętsza Maryja Panna była darzona wyjątkowym szacunkiem przez ludność wiejską. Kojarzono ją z rolnictwem i uprawą ziemi. Według legendy uratowała świat przed zagładą, kiedy Bóg chcąc ukarać ludzi za bezbożność nakazał zniszczyć zboże. Doceniano również jej łagodność, opiekuńczość i dobre serce. Dlatego też święto Matki Boskiej Zielnej uważano za jedno z najważniejszych wydarzeń w roku.
Budowa domu rodzinnego – ważny element kultury ludowej
Budowa domu była dla mieszkańców wsi wielkim wydarzeniem. Towarzyszyły jej liczne zwyczaje i praktyki magiczne zwane zakładzinami. Starannie wybierano miejsce pod budowę, by rodzinie żyło się szczęśliwie i dostatnio.
Co się kiedyś na wsi jadało…
Pożywienie służy nie tylko do zaspokajania biologicznych potrzeb człowieka, ale również jest ważną strefą kultury i obyczaju. Przekazywane z pokolenia na pokolenie umiejętności, doświadczenia, wiedza oraz różne techniki produkcji i przetwarzania żywności, poziom konsumpcji, a także obyczaje i kultura stołu są świadectwem rozwoju cywilizacyjnego, poziomu życia i statusu społecznego. Są znakiem regionalnej i narodowej odrębności i dziedzictwem kulturowym.
Las i jego znaczenie dla dawnych mieszkańców wsi
W przeszłości lasy porastały znaczną część terytorium naszego kraju, nic więc dziwnego, że życie ludzi, a zwłaszcza mieszkańców wsi, było z nim bardzo blisko związane. Surowce drzewne były wykorzystywane do wyrobu mebli, narzędzi oraz jako źródło opału. W lesie zbierano grzyby, owoce, zioła, polowano na zwierzęta. Te zależności spowodowały, że las znalazł swoje miejsce w obrzędowości i kulturze ludowej.
Jabłoń i grusza – królowe polskich sadów - ich bogata symbolika
Jabłka i gruszki to jedne z najpopularniejszych w naszym kraju owoców. Współcześnie postrzegamy je głównie pod kątem walorów smakowych i zdrowotnych, a trzeba pamiętać, że w ciągu minionych wieków owoce te posiadały bardzo bogatą symbolikę.
Święci patroni w życiu mieszkańców wsi polskiej (obchody lipcowe)
Postaci chrześcijańskich świętych odgrywały znaczącą rolę w życiu mieszkańców wsi polskiej. W dni, w których byli czczeni wyznaczały terminy rozpoczęcia lub zakończenia prac polowych i gospodarskich. Uważano ich za pośredników pomiędzy światem ludzkim a boskim w ważnych sprawach, jak obrona przed klęskami żywiołowymi i zarazami. Powierzano im również codzienne troski i zmartwienia. Byli stawiani za wzór do naśladowania dla wiernych.
Magia zamknięta w bursztynie
W dawnych czasach bursztyn był uznawany za kamień niezwykle tajemniczy. Długo nie potrafiono wytłumaczyć jego pochodzenia oraz właściwości. Funkcjonowały liczne przekazy pisemne i ustne próbujące wytłumaczyć fenomen powstawania tego pięknego kamienia. Otaczająca go aura tajemniczości sprawiła, że z czasem zaczęto mu przypisywać cechy magiczne.
Magia nocy świętojańskiej
Noc z 23 na 24 czerwca była uznawana za najbardziej magiczną noc w całym roku. Ziemia ukazywała wówczas ukryte w jej wnętrzu skarby, woda oczyszczała się i uwalniała od panujących nad nią demonów, a na rozstajach dróg dokazywały diabły i czarownice.
Lilia – symbol piękna i doskonałości
Lilię od wieków uważano za kwiat niezwykły. Symbolizował on czystość, niewinność, dziewictwo i wstydliwość połączone z chwałą, majestatem i niebiańską szczęśliwością.
Kołodziejstwo - zawód zapomniany
Wśród dużej grupy ginących zawodów w Polsce kołodziejstwo zajmuje szczególne miejsce, ponieważ to dzięki niemu ludność mogła przemieszczać się z miejsca na miejsce. Kołodziej zajmował się bowiem wyrobem wozów i części do wozów, zwłaszcza kół. Zmierzch tego tradycyjnego rzemiosła nastąpił w wieku XX, choć w ostatnich latach zaobserwowano niewielki jego renesans.
Święci patroni w życiu mieszkańców wsi polskiej (obchody czerwcowe)
Postaci chrześcijańskich świętych odgrywały znaczącą rolę w życiu mieszkańców wsi polskiej. W dni, w których byli czczeni wyznaczały terminy rozpoczęcia lub zakończenia prac polowych i gospodarskich. Uważano ich za pośredników pomiędzy światem ludzkim a boskim w ważnych sprawach, jak obrona przed klęskami żywiołowymi i zarazami. Powierzano im również codzienne troski i zmartwienia. Byli stawiani za wzór do naśladowania dla wiernych.
Mała architektura sakralna w Polsce
Mała architektura sakralna, czyli kapliczki, krzyże i figury przydrożne stanowią część krajobrazu Polski. Spełniają one różne funkcje, są znakami natury religijnej, społecznej i kulturowej. Reprezentują ogromne bogactwo form, cechuje je odmienność w stylu architektonicznym, co wynika z kultury i obyczajów regionu, w którym zostały wykonane. Należą do polskiego folkloru, stanowią ozdobę krajobrazu oraz są wyrazem wiary minionych pokoleń.
Maj – miesiąc Matki Bożej
Prawdopodobnie Pan Bóg stworzył świat w maju. W żadnym innym miesiącu przyroda swoim pięknem nie oddziałuje tak na wyobraźnię człowieka i jego doznania estetyczne. W Kościele jest to czas szczególnie poświęcony czci Matki Bożej. Słynne „majówki” - nabożeństwa, odprawiane wieczorami w kościołach, przy grotach, kapliczkach i przydrożnych figurach, na stałe wpisały się w krajobraz naszego kraju.
- start
- Poprzedni artykuł
- 1
- 2
- Następny artykuł
- koniec